હિંદુ ધર્મમાં જન્મથી મૃત્યુ અને ત્યારબાદના પુનર્જન્મ સુધીના પ્રવાસ માટે પાપ અને પુણ્ય અને સંસ્કારોની રચના કરવામાં આવી છે. કોઈ સંબંધીના મૃત્યુ પર, પરિવારના સભ્યો ચોક્કસ ધાર્મિક વિધિઓ કરે છે, જેથી મૃતકની આત્માને શાંતિ અને મોક્ષ મળે. પરિવારના સભ્યો પણ આ વિધિમાં મુંડન કરાવે છે. ગરુડ પુરાણ માથું કપાવવાની આ પ્રથા પાછળ કેટલાક મહત્વપૂર્ણ કારણો જણાવે છે. મૃત્યુ પછી, પરિવારના સભ્યોને કેટલીકવાર રિવાજ મુજબ તેમના માથા મુંડન અને દાઢી સાથે છોડી દેવામાં આવે છે. હિન્દુ ધર્મમાં માથું કાપવાની મનાઈ છે.
ગરુડ પુરાણ મુજબ મૃત્યુ પછી પણ મૃતકની આત્મા શરીર છોડવા તૈયાર નથી હોતી. તે યમરાજની પ્રાર્થના કરીને યમલોકથી પાછો ફરે છે અને તેના પરિવારનો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરે છે. શરીર વિના, તેઓ વાતચીત કરવા માટે પરિવારના સભ્યોના વાળનો ઉપયોગ કરે છે. આવું ન થાય તે માટે, પરિવારે આત્માની જાદુમાંથી પોતાને મુક્ત કરવા માટે તેમના માથા મુંડ્યા.
વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી માથું કપાવવું એ તેના પરિવાર દ્વારા મૃતક પ્રત્યે પ્રેમ અને આદર વ્યક્ત કરવાની એક રીત છે. લોકો મૃતક પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા દર્શાવવા માટે તેમના વાળ કાપી નાખે છે. કારણ કે વાળ વિના સુંદરતા અધૂરી છે. મૃતકના શરીરમાં બેક્ટેરિયા વધવા લાગે છે. તેમાં, પુરૂષ સંબંધીઓ મૃતદેહને અગ્નિસંસ્કાર માટે લઈ જતા અને અગ્નિસંસ્કાર કરતી વખતે તેના સંપર્કમાં આવે છે.
સ્નાન કર્યા પછી પણ, કીટાણુઓ વાળમાં જોડાયેલા રહે છે, તેથી ચહેરાના વાળ દૂર થાય છે. બાળકનો જન્મ અને વ્યક્તિનું મૃત્યુ પરિવારમાં એક દોરો બનાવે છે. એટલે કે થોડા દિવસો માટે પરિવારના સભ્યોને અપવિત્ર માનવામાં આવે છે. માથું હજામત કરવાથી લક્ષણો સંપૂર્ણપણે અદૃશ્ય થઈ જાય છે.
સ્વચ્છતાને ધ્યાનમાં રાખીને માથું મુંડાવવામાં આવે છે. કારણ કે મૃત્યુ પછી શરીર સડવા લાગે છે અને ઘણા કીટાણુઓ ઘર બનાવી લે છે. મૃત્યુથી લઈને સ્મશાનમાં દફનાવવા સુધી સંબંધીઓ અને પરિવારના સભ્યો શરીરને ઘણી વખત સ્પર્શ કરે છે, જેનાથી શરીરમાં જીવાણુઓ પ્રવેશવાનું શક્ય બને છે. તેથી જ અગ્નિસંસ્કાર પછી શરીરને સ્વચ્છ રાખવા માટે નખ કાપવા, શેવિંગ અને સ્નાન જેવી પ્રક્રિયાઓ કરવામાં આવે છે. શેવિંગ આપણને ઘણા પ્રકારના ચેપથી બચાવે છે અને મહિલાઓ સ્મશાન પર નથી જતી. એટલા માટે હિંદુ ધર્મમાં મુંડન કરાવવાની કોઈ પરંપરા નથી.
એવું માનવામાં આવે છે કે કોઈ સંબંધીના મૃત્યુ પર મુંડન કરાવવા પાછળનું એક મુખ્ય કારણ મૃત વ્યક્તિ પ્રત્યે શ્રદ્ધા અને આદર દર્શાવવાનું છે. હજામત કરવી એ મૃતક માટે આદરના ચિહ્ન તરીકે જોવામાં આવે છે. શેવિંગ એ મૃતક માટે દુન્યવી કૃતજ્ઞતાની નિશાની તરીકે કરવામાં આવે છે જેણે તેના પરિવારને આટલા વર્ષોથી પ્રેમ કર્યો છે અને ઘણી બધી બાબતોમાં તેમની સાથે ઉભા છે. જેના કારણે તેના આત્માને આ નિયમથી જે સન્માન મળે છે તેનાથી સંતોષ મળે છે.